Wij therapeuten hebben enkel onszelf als werktuig. Wanneer je wil boren in een betonnen muur of in een gyproc wandje heb je een andere kop nodig op je boormachine. Wij hebben het met onze ‘kop’ te doen, wie er ook voor ons komt te zitten. En dat is niet altijd eenvoudig.
Ons hoofd en hart zijn gevuld met een hele hoop ervaringen die ons op dat moment brengen tot hoe we daar als professionals zitten in de therapieruimte. We kunnen bouwen op onze professionele ervaringen alsook op onze ervaringen uit het privé leven. En dan is er nog de geschiedenis die we hebben met die specifieke cliënt waar we mee vastlopen.
Ik geef jullie graag 4 tips mee die je misschien op weg kunnen helpen om samen met je cliënt terug het pad van groei, ontwikkeling en voldoening (voor jullie beiden) te bewandelen.
- ‘Als je blijft doen wat je deed, krijg je wat je altijd kreeg’ zei Einstein. Een wijze uitspraak. Wat ben jij precies aan het doen bij je cliënt? Hoe zou je dat omschrijven? En wat is daarvan het gevolg, zowel voor jou als voor je cliënt?
Wanneer ik merk dat ik telkens opnieuw met een cliënt een pad op ga dat niet werkt, bespreek ik dat met hem. Ik benoem wat ik aan het doen ben en wat daarvan het effect is op de therapie. Ik leg dan soms een voorwerp tussen ons dat symbool staat voor mijn gedrag. Op die manier kan er een mindful gesprek ontstaan waarbij we samen kijken naar wat er in de therapie niet werkt. Mocht je dit ‘raar’ of buiten je comfortzone vinden, helpt deze gedachte je misschien over de streep: wat zou het voor jouw cliënt kunnen betekenen als hij zou ervaren dat echt niemand perfect is, zelfs niet zijn therapeut?
- Gedachten en oordelen allerhande: probeer ze bewust te krijgen en te kijken wie aan het stuur zit van jouw bus. Ben jij dat als therapeut of is er een overtuiging achter het stuur gekropen en beslist die waar je naartoe rijdt? Vragen waar je dan best even bij stilstaat, zijn:
Welk oordeel heb je over je cliënt? Wat denk je echt van hem of haar?
En even belangrijk: wat denkt de cliënt over jou? Als jij in de schoenen van je cliënt zou staan, wat zou je cliënt dan mogelijk over jou zeggen? Stel dat je cliënt dat non-verbaal zou mogen uitbeelden, waaraan zou je je dan verwachten?
We doen allemaal onhandige, schaamtevolle, volslagen rare dingen omdat we geleid worden door onze gedachten. Deze blogger weet er alles van! Probeer als je deze vragen beantwoordt even te focussen op het vinden van antwoorden op de vragen, eerder dan je te laten opslorpen door schuldgevoelens en schaamte. Die komen zodadelijk aan bod.
- Het feit dat we schaamte en schuldgevoelens ervaren tijdens een therapievorm, is eigenlijk een goede zaak. Het betekent gewoonweg dat we geven om ons vak. Het weegt soms (te) zwaar maar het zegt iets over wat we onze cliënten gunnen; een therapeut die er echt voor hen kan zijn. En soms kunnen we dat echt niet. Dat is menselijk en het hoort bij het werken als therapeut. Het feit dat we soms echt de mist in gaan, hoeft niets te zeggen over het feit dat we niet hard genoeg proberen of te weinig inzicht of kennis hebben. Het betekent dat we op dat moment in deze interactie echt niet kunnen bovenhalen wat nodig is om naar een pad van groei en ontwikkeling te gaan. Dit kan allerlei redenen hebben (onze eigen geschiedenis, de ervaringen met de cliënt, … ) maar de reden is in elk geval niet dat je niet wilt dat de therapie slaagt.
- Laat jouw cliënt jouw helpen om een betere therapeut te zijn. In theorie weten we wel dat er steeds 2 partijen zijn in een therapie. Maar in de praktijk vinden we vaak dat we het alleen moeten oplossen als het vastloopt. Stel jezelf de vraag of er iets is waar je cliënt je mee kan helpen (en in het verlengde dus ook zichzelf helpt)? Mogelijk is het iets waar je cliënt niet meteen aan tegemoet kan komen, maar wel zoveel mogelijk kan proberen rekening mee te houden. Het resultaat kan zijn dat jij als therapeut meer vrijheid krijgt in je hoofd om na te denken over de therapie. Tenzij jij natuurlijk gelooft dat jij daar alleen zelf voor moet zorgen?